Mô hình kinh doanh B2B là gì? Lựa chọn mô hình phù hợp để tối ưu lợi nhuận

Với sự thay đổi nhanh chóng của môi trường kinh doanh, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong qua trình hợp tác cùng nhau để đạt mục tiêu chung. Mô hình kinh doanh B2B được ra đời với sứ mệnh giúp  gia tăng sự hợp tác giữa các doanh nghiệp một cách toàn diện và hiệu quả. Cùng WISE Business – một trong những công ty tiên phong về Marketing khám phá các mô hình kinh doanh hiện có và áp dụng cho doanh nghiệp một cách tối ưu nhất. 

1. Mô hình kinh doanh B2B là gì? Ứng dụng mô hình kinh doanh B2B để đạt hiệu quả tối ưu cho doanh nghiệp

1.1. Định nghĩa mô hình kinh doanh B2B

Mô hình kinh doanh B2B (Business to Business) là một dạng giao dịch thương mại thay vì công ty sản xuất ra sản phẩm và bán cho người dùng thì thay vào đó sẽ bán lại cho các doanh nghiệp đối tác.

Mô hình kinh doanh B2B thường hay liên quan đến việc cung cấp nguyên liệu, sản phẩm, dịch vụ tư vấn hay hỗ trợ kỹ thuật cho các doanh nghiệp đối tác khác.

 Mô hình kinh doanh B2B thường phức tạp và có sự hợp tác lâu dài hơn so vớ mô hình B2C (Business to Consumer). Điều này dẫn đến việc các doanh nghiệp thường phải xem xét nhiều yếu tố như giá cả, chất lượng, thời gian giao hàng và mức độ uy tín của các nhà cung cấp trước khi lựa chọn hợp tác.

1.2. Những doanh nghiệp đã và đang áp dụng thành công mô hình B2B

Hiện nay có rất nhiều doanh nghiệp đã và đang áp dụng mô hình B2B trong quá trình kinh doanh, đã giúp đạt được nhiều thành công trong quá trình hợp tác và phát triển. Các công ty công nghệ lớn như Microsoft, AMD là những ví dụ điển hình về việc áp dụng mô hình B2B thông qua việc cung cấp phần mềm và các linh kiện cho đối tác kinh doanh.

Ngoài ra, các công ty cung cấp dịch vụ các nền tảng thương mại điện tử như Alibaba hay Amazon đã tạo ra được sự hợp tác mạnh mẽ giữa các doanh nghiệp trên toàn cầu thông qua mô hình B2B để các doanh nghiệp đạt được nhiều thành công trong kinh doanh.

2. 6 đặc điểm của mô hình kinh doanh b2b

Mô hình kinh doanh B2B có 6 đặc điểm quan trọng mà các doanh nghiệp cần phải nắm rõ để quá trình kinh doanh đạt được hiệu quả cao.

2.1. Khối lượng hàng hóa và giá trị đơn hàng lớn

Một trong những đặc điểm đầu tiên của mô hình kinh doanh B2B là khối lượng hàng hóa, sản phẩm giao dịch giữa các doanh nghiệp và giá trị trên mỗi đơn hàng là rất lớn, cung cấp một lượng đủ để các doanh nghiệp đối tác sử dụng cho các hoạt động kinh doanh hoặc bán đến tay người dùng cuối.

2.2. Khách hàng là các doanh nghiệp và có mối quan hệ lâu dài

Khách hàng của mô hình B2B chủ yếu là các doanh nghiệp thay vì người dùng cá nhân. Điều này dẫn đến việc các doanh nghiệp cần có các chiến lược marketing và bán hàng của mình sao cho phù hợp với nhu cầu và kỳ vọng  khách hàng. 

Khách hàng cần được cung cấp thông tin chi tiết và chuyên sâu, cùng với mức giá hợp lý để có thể duy trì được mối quan hệ hợp tác lâu dài, bên cạnh đó cần phải gia tăng được uy tín của doanh nghiệp trong quá trình hợp tác kinh doanh.

2.3. Dễ dàng định hình được khách hàng tiềm năng

Khách hàng hàng trong mô hình kinh doanh B2B thường có quy mô lớn hơn rất nhiều so với mô hình B2C. Các doanh nghiệp thường nhắm đến được khách hàng tiềm năng thông qua các thông tin tài chính, các ngành nghề mà doanh nghiệp khác đang kinh doanh có phù hợp với sản phẩm từ doanh nghiệp mình hay không. 

Ngoài ra do hợp đồng giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp đối tác có giá trị lớn và lâu dài nên việc phân tích và lựa chọn được khách hàng tiềm năng cũng trở nên dễ hơn so với mô hình B2C.

2.4. Tiết kiệm chi phí

Mối quan hệ giữa các doanh nghiệp trong mô hình kinh doanh B2B thường kéo dài và phát triển theo thời gian. Vì thế giữa các đối tác với nhau sẽ có mức giá phù hợp cho các sản phẩm, để các bên có thể tiếp cận được và duy trì hợp tác kinh doanh lâu dài, 

Thêm vào đó việc giá cả hợp lý còn giúp gia tăng được lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp, còn giúp người dùng cuối tiếp cận được sản phẩm mới chi phí phù hợp.

2.5. Tùy biến được các sản phẩm/dịch vụ

Dựa vào mô hình kinh doanh B2B doanh nghiệp có thể tùy biến sản phẩm hoặc dịch vụ theo yêu cầu cụ thể của từng doanh nghiệp đối tác. Điều này giúp có thể hoạch định được trước thông qua các doanh nghiệp đối tác khi họ đã có sự nghiên cứu cụ thể về nhu cầu khách hàng, 

Các doanh nghiệp có thể thay đổi được sản phẩm, dịch vụ hoặc quy trình cung cấp sản phẩm, dịch vụ phù hợp với yêu cầu từ đối tác một cách nhanh chóng và tối ưu.

2.6. Chi phí Marketing thấp

So với mô hình B2C, chi phí Marketing trong mô hình kinh doanh B2B thường thấp hơn do các doanh nghiệp có thể tận dụng các kênh truyền thông sẵn có của mình để tiếp cận đúng đối tượng mục tiêu. 

Khi doanh nghiệp đã tạo được sự nhận diện thương hiệu của mình cho các đối tác nhận thấy được, thì việc duy trì Marketing với chi phí không quá cao là điều vô cùng hợp lý.

3. Mô hình kinh doanh B2B đóng vai trò như thế nào?

Mô hình kinh doanh B2B đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình kinh doanh và hợp tác giữa các doanh nghiệp.

3.1. Tạo ra nhiều việc làm và giúp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế

Mô hình kinh doanh B2B góp phần tạo ra hàng triệu việc làm cho người lao động trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Khi các doanh nghiệp trong mô hình kinh doanh B2B hợp tác và giao dịch với nhau, họ không chỉ tạo ra doanh thu mà còn tạo ra nhu cầu cho các sản phẩm và dịch vụ khác, từ đó thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Việc 2 hay nhiều doanh nghiệp hợp tác với nhau tạo nên liên kết chặt chẽ giúp gia tăng được sự vững chắc của khối các doanh nghiệp, ngoài ra các doanh nghiệp còn có thể dễ dàng hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình kinh doanh.

3.2. Tối ưu hóa chi phí và gia tăng hiệu quả bán hàng

Với việc hợp tác và chia sẻ nhiều thông tin về thị trường, về sản phẩm dịch vụ, các doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quy trình sản xuất và phân phối từ những thông tin được cung cấp, từ đó giảm chi phí và tăng hiệu quả bán hàng.

Việc chia sẻ về mặt công nghệ và sáng kiến giữa các doanh nghiệp cũng giúp họ cải thiện quy trình làm việc và nâng cao được năng suất lao động của các nhân viên trong doanh nghiệp.

3.3. Tăng cường sáng tạo và cải tiến sản phẩm

Mô hình kinh doanh B2B khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong quy trình kinh doanh và cải tiến về mặt sản phẩm và dịch vụ. 

Khi các doanh nghiệp hợp tác cùng nhau để phát triển sản phẩm mới hoặc cải tiến sản phẩm hiện tại, họ có thể tận dụng sức mạnh tập thể để đạt được những thành tựu mà cá nhân mỗi doanh nghiệp khó có thể thực hiện hoặc sẽ tốn rất nhiều nguồn lực để có thể thực hiện được

3.4. Thúc đẩy quan hệ hợp tác dài hạn giữa các doanh nghiệp

Với một nền kinh tế ngày càng toàn cầu hóa, việc xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài bền vững giữa các doanh nghiệp là vô cùng quan trọng.

Mô hình kinh doanh B2B không chỉ tạo ra các giao dịch thương mại đơn thuần mà còn giúp các doanh nghiệp xây dựng niềm tin và sự hợp tác hiệu quả, thúc đẩy sự phát triển bền vững trong tương lai.

4.4 Mô hình kinh doanh B2B phổ biến hiện nay

4.1. Mô hình thương mại truyền thống (phân phối)

Mô hình thương mại truyền thống vẫn tồn tại song hành với sự phát triển của thương mại điện tử. 

Trong mô hình này, doanh nghiệp sẽ dùng hàng hóa do mình sản xuất và sau đó phân phối đến các đối tác là các doanh nghiệp hoặc phân phối đến các cửa hàng, các trung tâm thương mại.

Mô hình này giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng và đảm bảo rằng hàng hóa đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng và hiệu quả.

4.2. Mô hình thương mại điện tử

Mô hình kinh doanh B2B thương mại điện tử đang ngày càng trở thành xu hướng nhờ vào sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, của chuyển đổi số. 

Các nền tảng như Shopee, Amazon cho phép các doanh nghiệp có thể kết nối và giao dịch với nhau một cách dễ dàng và thuận tiện hơn bao giờ hết. Việc sử dụng công nghệ giúp giảm thiểu chi phí và tăng hiệu quả trong việc tìm kiếm đối tác, tìm được nguồn cung ứng và quản lý đơn hàng uy tín.

4.3. Mô hình cung cấp dịch vụ

Trong mô hình kinh doanh B2B, các doanh nghiệp còn cung cấp dịch vụ cho nhau, chẳng hạn như dịch vụ về Marketing, Logistic, tư vấn chiến lược, và cả về công nghệ thông tin để ứng dụng vào quá trình kinh doanh hiệu quả.

Là một mô hình có tính linh hoạt cao và giúp hỗ trợ cho doanh nghiệp về việc thích ứng với sự biến động của thị trường, các doanh nghiệp xác định được rõ về nhu cầu khách hàng và gia tăng lợi nhuận.

4.4. Mô hình cung ứng

Mô hình kinh doanh B2B cung ứng định hướng tập trung vào việc cung cấp các nguyên liệu thô và các bán thành phẩm cho các doanh nghiệp sản xuất. 

Các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp nặng, chế biến thực phẩm, và chế tạo phụ thuộc vào mô hình này để đảm bảo nguồn cung ổn định với chất lượng sản phẩm cao phục vụ cho quy trình sản xuất.

Ngoài mô hình kinh doanh B2B, còn rất nhiều mô hình kinh doanh khác đáng để bạn tham khảo. Nếu bạn chưa chọn được mô hình phù hợp, hãy tham khảo thêm các mô hình tại đây.

5. Khó khăn và cơ hội của mô hình kinh doanh B2B

Dưới đây là bảng tổng hợp những khó khăn và cơ hội mà mô hình kinh doanh B2B mang lại cho doanh nghiệp:

6. Xây dựng chiến lược Marketing hiệu quả cho mô hình kinh doanh B2B

Để áp dụng mô hình kinh doanh B2B hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng một chiến lược Marketing phù hợp với mục tiêu kinh doanh thông qua 5 khóa học Marketing hiệu quả. Chiến lược này không chỉ bao gồm việc xác định đối tượng mục tiêu mà còn phải phù hợp với quy trình ra quyết định của khách hàng doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần phải tập trung nhiều vào việc cung cấp thông tin chi tiết và hữu ích về sản phẩm/dịch vụ của mình thông qua các kênh truyền thông chuyên ngành. Ngoài ra cần phải tính toán được chi phí Marketing và lựa chọn đối tượng phù hợp với mục tiêu.

7. Tư vấn ứng dụng mô hình kinh doanh B2B cùng WISE Business

Việc áp dụng mô hình kinh doanh B2B hiệu quả đòi hỏi sự hướng dẫn và tư vấn từ các chuyên gia trong lĩnh vực. Tại WISE Business, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên sâu về mô hình kinh doanh B2B, giúp doanh nghiệp định hình chiến lược và tối ưu hóa quy trình kinh doanh.

Về chuyên gia của công ty:

Lưu Minh Hiển là một chuyên gia khởi nghiệp có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và kinh doanh. Anh sở hữu nhiều thành tích đáng nể:

• TOP 100 doanh nhân khởi nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2021 do Trung ương Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam trao tặng.

• Founder CEO Trường đào tạo doanh nhân WISE Business – Nơi cung cấp các chương trình đào tạo chuyên nghiệp về khởi nghiệp, quản lý doanh nghiệp.

• Founder CEO Hệ thống Trung tâm Anh ngữ WISE English Top đầu Trung tâm uy tín nhất cả nước.

• MOKRs Master, một trong những người đầu tiên ứng dụng OKRs thành công tại Việt Nam.

• Chuyên gia, diễn giả đào tạo về khởi nghiệp, quản lý doanh nghiệp, nhân sự, Marketing.

• Thạc sĩ Trường Kinh tế Chính Trị London (London School of Economics LSE), Top 01 Đại học đào tạo Kinh tế, Tài chính ở vương quốc Anh.

• Thủ khoa Đại học Manchester, Anh Quốc, một trong những trường trong top đầu của Vương quốc Anh và bảng xếp hạng Đại học Thế giới.

• Học bổng toàn phần học tại Đại học Manchester, Anh quốc.

• Từng đào tạo cho Vietnam Airlines, tại các trường Đại học lớn như ĐH Bách Khoa, ĐH Kinh tế Đà Nẵng, v.v…

Với kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm thực tế và sự uy tín trong lĩnh vực khởi nghiệp, anh Lưu Minh Hiển là nguồn cảm hứng và là người thầy đáng tin cậy cho các doanh nhân trẻ.

Kết luận

Mô hình kinh doanh B2B đang mở ra nhiều cơ hội cho những doanh nghiệp mong muốn hợp tác cùng nhau để tối ưu hóa quá trình kinh doanh cũng như lợi nhuậnt. Việc nắm bắt và áp dụng các mô hình này một cách hiệu quả sẽ giúp nâng cao khả năng cạnh tranh và tạo ra được nhiều sản phẩm chất lượng. Cùng WISE Business sẵn sàng học hỏi, lắng nghe phản hồi và tìm kiếm áp dụng mô hình cho phù hợp với doanh nghiệp để cùng nhau phát triển.