Xây dựng văn hóa doanh nghiệp với quy trình 5 bước

Để xây dựng một văn hóa doanh nghiệp tích cực, bạn cần hiểu rõ quy trình và từng bước thực hiện. Bài viết dưới đây, Wise Business sẽ cùng bạn tìm hiểu các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp. 

💬 Bài viết này là một phần của chủ đề văn hóa doanh nghiệp mà chúng tôi đã và đang truyền tải đến độc giả.

1. Văn hóa doanh nghiệp là gì? Làm thế nào để xây dựng văn hóa doanh nghiệp
2. Tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp và 5 lợi ích chính
3. Tìm hiểu vai trò của văn hóa doanh nghiệp qua 6 điểm cốt lõi
4. Tìm hiểu 4 loại hình văn hóa doanh nghiệp thông dụng nhất
5. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp với quy trình 5 bước
6. Tìm hiểu ví dụ về văn hóa doanh nghiệp từ 5 công ty lớn

Hi vọng với những kiến thức được chia sẻ trong chủ đề này sẽ giúp ích cho đọc giả trong công cuộc xây dựng văn hóa doanh nghiệp.

1. Giới thiệu về văn hoá doanh nghiệp

Theo tạp chí Harvard Business Review, một trong những tạp chí hàng đầu về kinh doanh đã viết về văn hoá doanh nghiệp rằng: “Văn hóa doanh nghiệp là tập hợp các giá trị, quy tắc và niềm tin chung mà tất cả thành viên trong công ty đều tuân thủ. Nó ảnh hưởng đến hành vi, cách thức làm việc và quan hệ giữa các cá nhân trong tổ chức”.

Vì thế việc một doanh nghiệp xây dựng văn hoá doanh nghiệp không chỉ giúp tăng cường hiệu quả làm việc mà còn tạo ra sự gắn kết chặt chẽ giữa nhân viên và công ty nhằm hướng đến các mục tiêu phát triển bền vững của doanh nghiệp. 

2. Tại sao phải xây dựng văn hoá doanh nghiệp?

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp không chỉ giúp định hình cách mà doanh nghiệp hoạt động mà còn ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư duy, thái độ của nhân viên và cách thức doanh nghiệp tương tác với bên ngoài. Vậy tại sao việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp lại quan trọng? Dưới đây là những lý do chính:

• Thu hút và giữ chân nhân tài: Một môi trường làm việc với văn hóa tích cực sẽ dễ dàng thu hút nhân tài và giữ chân nhân viên giỏi. Họ sẽ cảm thấy được đánh giá cao và có động lực cống hiến lâu dài cho doanh nghiệp.
• Tăng cường hiệu suất làm việc: Văn hóa doanh nghiệp sẽ tạo ra môi trường làm việc mà nhân viên cảm thấy gắn kết, thoải mái và tự do phát triển năng lực cá nhân. Từ đó, năng suất làm việc cũng được cải thiện rõ rệt.
• Xây dựng uy tín thương hiệu: Một văn hóa doanh nghiệp tốt giúp tạo dựng uy tín với khách hàng và đối tác.
• Thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới: Khi văn hóa doanh nghiệp khuyến khích sự sáng tạo, nhân viên sẽ có động lực để thử nghiệm những ý tưởng mới. Điều này giúp doanh nghiệp không chỉ phát triển sản phẩm, dịch vụ tốt hơn mà còn giữ vững vị thế cạnh tranh.
• Tăng cường sự gắn kết nội bộ: Văn hóa doanh nghiệp giúp xây dựng mối quan hệ giữa các thành viên trong công ty trở nên chặt chẽ hơn, thúc đẩy tinh thần đồng đội và sự hợp tác.

Do đó, việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là việc quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của công ty. Để thực hiện điều này một cách có hiệu quả, các doanh nghiệp cần một quy trình rõ ràng và hệ thống. 

3. Các bước xây dựng văn hoá doanh nghiệp

John Kotter, giáo sư danh dự tại Harvard Business School, đã từng nói: “Văn hóa doanh nghiệp không chỉ là yếu tố quan trọng, mà còn là yếu tố quan trọng nhất trong thành công của doanh nghiệp dài hạn. Một nền văn hóa mạnh mẽ có thể giúp tạo nên sự khác biệt vượt trội và thúc đẩy sự đổi mới.”

Tuy nhiên, không phải doanh nhân nào cũng biết cách thực hiện điều này một cách đúng đắn. Dưới đây là một số quy trình hiệu quả để xây dựng văn hóa doanh nghiệp mà các nhà quản lý cần hiểu rõ.

3.1 Xác định giá trị cốt lõi của doanh nghiệp 

Để bắt đầu xây dựng văn hóa, điều đầu tiên bạn cần làm là xác định rõ giá trị cốt lõi mà công ty muốn theo đuổi. Những giá trị này sẽ là kim chỉ nam cho mọi hành động và quyết định của doanh nghiệp. Bạn có thể sử dụng cách sau để xác định giá trị cốt lõi của doanh nghiệp:

• Thảo luận với đội ngũ lãnh đạo cấp cao: Hãy tổ chức một buổi họp để cùng nhau xác định những giá trị mà doanh nghiệp sẽ theo đuổi dài hạn. Những giá trị này cần phải phù hợp với tầm nhìn, sứ mệnh của công ty và thúc đẩy sự phát triển bền vững.
• Khảo sát nhân viên: Thu thập ý kiến của nhân viên về những giá trị mà họ thấy quan trọng nhất trong môi trường làm việc.
• Tạo danh sách các giá trị cốt lõi: Giảm danh sách giá trị xuống còn 3-5 giá trị cụ thể, dễ nhớ và dễ áp dụng vào hoạt động hàng ngày.

Nếu bạn đang có sự khó khăn trong việc xây dựng hay xác định các giá trị cốt lõi cho doanh nghiệp, bạn có thể tham khảo thêm 8 yếu tố chính của văn hoá doanh nghiệp được Harvard Business Review chỉ ra là các yếu tố đặc trưng trên thế giới. 

Ví dụ, Amazon đã đặt “sự ám ảnh về khách hàng” là một trong những giá trị cốt lõi về sự quan tâm, từ đó mọi chiến lược và hoạt động của công ty đều được tập trung vào việc tối đa hóa trải nghiệm của khách hàng. Nhờ vào việc này, Amazon đã trở thành một trong những thương hiệu nổi tiếng về chăm sóc khách hàng trên toàn cầu. Hoặc bạn cũng có thể hiểu hơn về giá trị cốt lõi trong bài viết chi tiết về Văn hóa doanh nghiệp của Vingroup

3.2 Truyền đạt giá trị cốt lõi cho đội ngũ nhân viên

Sau khi xác định giá trị cốt lõi, bước tiếp theo là truyền đạt chúng đến toàn thể nhân viên. Các giá trị này cần được diễn đạt một cách rõ ràng, dễ hiểu và được lặp đi lặp lại thông qua các kênh giao tiếp nội bộ như họp nhóm, đào tạo hoặc bảng tin công ty. Doanh nghiệp có thể truyền đạt cho đội ngũ nhân viên của mình bằng các cách:

• Thiết kế chương trình đào tạo: Tạo ra các chương trình đào tạo cho toàn bộ nhân viên, giải thích rõ ràng từng giá trị cốt lõi. Chương trình này nên bao gồm các tình huống cụ thể mà giá trị đó được áp dụng trong thực tế.
• Tạo ra các hoạt động thường xuyên: Ngoài ra, việc tạo ra các video và nội dung đa phương tiện để minh họa từng giá trị và chia sẻ chúng trên các kênh nội bộ của công ty cũng là một cách hiệu quả để lan tỏa và củng cố văn hóa doanh nghiệp.
• Tạo video và nội dung đa phương tiện: Tạo các video minh họa cho từng giá trị và chia sẻ chúng trên các kênh nội bộ của công ty.

Ví dụ: Công ty Google đã thiết kế các chương trình đào tạo nhằm truyền tải rõ ràng các giá trị cốt lõi của họ, như “đổi mới” và “hợp tác.” Họ tổ chức các buổi đào tạo với những tình huống thực tế mà các giá trị này được áp dụng, đồng thời tạo ra video và nội dung đa phương tiện để minh họa cách những giá trị này có thể được thực hiện trong công việc hàng ngày.

3.3 Tạo môi trường làm việc phù hợp với văn hóa

Một văn hóa doanh nghiệp cần được củng cố thông qua một môi trường làm việc thích hợp và phản ánh rõ ràng các giá trị mà tổ chức xây dựng. Điều này bao gồm:

• Không gian làm việc: Thiết kế không gian làm việc phù hợp giúp thúc đẩy sự hợp tác và sáng tạo. Không gian mở giúp nhân viên dễ dàng tương tác, trao đổi ý tưởng, từ đó nâng cao hiệu quả công việc.
• Giờ làm việc linh hoạt: Việc công ty tạo ra giờ làm việc linh hoạt cho phép nhân viên tự sắp xếp thời gian, giúp họ cân bằng giữa công việc và cuộc sống, từ đó giảm căng thẳng và nâng cao hiệu suất làm việc.
• Hoạt động nội bộ: Việc tổ chức các hoạt động teambuilding, cuộc thi, hoặc các buổi họp nhóm không chỉ là cách để nhân viên kết nối, mà còn giúp duy trì và lan tỏa văn hóa doanh nghiệp. Những hoạt động này cho phép nhân viên hiểu rõ hơn về giá trị cốt lõi và mục tiêu chung của tổ chức.
• Chính sách phúc lợi: Phúc lợi như bảo hiểm y tế, chăm sóc sức khỏe, và bữa ăn miễn phí giúp nhân viên cảm thấy được hỗ trợ và trân trọng, từ đó gắn kết hơn với văn hóa doanh nghiệp. 

Ví dụ: Tại Zappos, công ty đã xây dựng không gian làm việc mở, cho phép nhân viên tự do cá nhân hóa góc làm việc của mình. Họ cũng áp dụng giờ làm việc linh hoạt, tạo điều kiện cho nhân viên cảm thấy thoải mái, sáng tạo và tự do trong công việc. Các hoạt động teambuilding tại Zappos được tổ chức thường xuyên nhằm củng cố văn hóa dịch vụ khách hàng, làm nổi bật giá trị tận tâm và trách nhiệm mà công ty luôn theo đuổi.

3.4 Lên kế hoạch và thực hiện

Sau khi xác định được giá trị cốt lõi và tạo môi trường phù hợp, việc lập kế hoạch chi tiết và triển khai là yếu tố quyết định thành công.  Đây là giai đoạn quan trọng nhằm đưa các kế hoạch trên giấy thành hiện thực và bạn cần có một kế hoạch hiệu quả. Dưới đây là quy trình chung để bạn tham khảo:

3.5 Đánh giá và điều chỉnh

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp là một quá trình dài hạn, vì vậy cần có sự đánh giá định kỳ để đảm bảo rằng các giá trị cốt lõi vẫn phù hợp và được tuân thủ trong toàn công ty. Đồng thời, văn hóa doanh nghiệp cần linh hoạt để thích nghi với sự phát triển của tổ chức và thị trường. Quy trình đánh giá mà doanh nghiệp có thể thực hiện bao gồm:

• Khảo sát nhân viên định kỳ: Khảo sát nhân viên định kỳ là một hoạt động quan trọng để doanh nghiệp đánh giá mức độ hài lòng và sự gắn kết của nhân viên với các giá trị của công ty. Tổ chức các cuộc khảo sát này ít nhất là 1-2 lần mỗi năm giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về sự phát triển của văn hóa doanh nghiệp và có cơ sở để đưa ra các điều chỉnh cần thiết.
• Điều chỉnh khi cần thiết: Đây là một phần quan trọng của quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Nếu kết quả khảo sát cho thấy một giá trị nào đó không còn phù hợp hoặc không được nhân viên đón nhận, doanh nghiệp cần linh hoạt điều chỉnh hoặc thay thế giá trị đó để đảm bảo sự hài hoà trong tổ chức.

Quy trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp không chỉ đơn giản là việc thiết lập các giá trị mà còn là việc đưa chúng vào thực tiễn một cách có hệ thống và liên tục. Những bước trên, khi được thực hiện đúng cách, sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng được một văn hóa mạnh mẽ, gắn kết và bền vững.

4. Vấn đề khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp

Có thể thấy được rằng yếu tố văn hoá luôn hình thành song song với sự phát triển của doanh nghiệp, là một yếu tố then chốt cho sự thành công bền vững của tổ chức. Tuy nhiên, nếu không chú trọng xây dựng văn hóa doanh nghiệp, hậu quả có thể rất nghiêm trọng.

Một môi trường làm việc thiếu giá trị cốt lõi và không có sự thống nhất sẽ dẫn đến mất động lực, giảm hiệu suất lao động vì sự mơ hồ của doanh nghiệp. Nhân viên có thể không cảm thấy gắn kết với mục tiêu của công ty, từ đó dẫn đến xung đột nội bộ, thiếu tinh thần đồng đội, và thậm chí là vi phạm đạo đức. Về lâu dài, doanh nghiệp sẽ mất đi sự tin tưởng từ đối tác, khách hàng, và nhà đầu tư, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và sự phát triển bền vững.

Enron là một ví dụ điển hình về thất bại do không xây dựng văn hóa doanh nghiệp lành mạnh. Từng là một trong những tập đoàn năng lượng lớn nhất nước Mỹ, Enron phá sản vào năm 2001 do gian lận tài chính quy mô lớn.

Nguyên nhân sâu xa bắt nguồn từ văn hóa doanh nghiệp đặt nặng lợi nhuận, tạo áp lực lớn lên nhân viên và khuyến khích những hành vi phi đạo đức. Việc không coi trọng minh bạch và đạo đức kinh doanh đã khiến Enron mất lòng tin của nhà đầu tư, dẫn đến sự sụp đổ, gây thiệt hại lớn cho nhân viên và thị trường.

Việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp thường xảy ra một số vấn đề sẽ khiến cho doanh nghiệp trì trệ. Chính vì vậy dịch vụ coaching tư vấn doanh nghiệp của WISE Business ra đời để giúp cho các doanh nghiệp thực hiện được sứ mệnh của mình.

5. Giới thiệu dịch vụ Coaching tư vấn doanh nghiệp WISE Business

Hiện nay, có nhiều doanh nhân thường mắc sai lầm khi họ xây dựng văn hoá doanh nghiệp mà không có sự chuẩn bị kỹ càng hoặc kế hoạch cụ thể. 

Vì thế để giúp các doanh nghiệp có thể thực hiện việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp để phát triển công ty bền vững thì tại đây, Wise Business cung cấp dịch vụ coaching 1-1 cá nhân cùng với chuyên gia nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp giải quyết vấn đề.

📌 Xem thêm: Coaching tư vấn doanh nghiệp của Wise Business

Chuyên gia của WISE Business

Lưu Minh Hiển là một chuyên gia khởi nghiệp có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục và kinh doanh. Anh sở hữu nhiều thành tích đáng nể:

• TOP 100 doanh nhân khởi nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2021 do Trung ương Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam trao tặng.
• Founder CEO Trường đào tạo doanh nhân WISE BUSINESS – Nơi cung cấp các chương trình đào tạo chuyên nghiệp về khởi nghiệp, quản lý doanh nghiệp.
• Founder CEO Hệ thống Trung tâm Anh ngữ WISE ENGLISH, Top đầu Trung tâm uy tín nhất cả nước.
• MOKRs Master, một trong những người đầu tiên ứng dụng OKRs thành công tại Việt Nam.
• Chuyên gia, diễn giả đào tạo về khởi nghiệp, quản lý doanh nghiệp, nhân sự, Marketing.
• Thạc sĩ Trường Kinh tế Chính Trị London (London School of Economics LSE), Top 01 Đại học đào tạo Kinh tế, Tài chính ở vương quốc Anh.
• Thủ khoa Đại học Manchester, Anh Quốc, một trong những trường trong top đầu của Vương quốc Anh và bảng xếp hạng Đại học Thế giới.
• Học bổng toàn phần học tại Đại học Manchester, Anh quốc.
• Từng đào tạo cho Vietnam Airlines, tại các trường Đại học lớn như ĐH Bách Khoa, ĐH Kinh tế Đà Nẵng, v.v…

Với kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm thực tế và sự uy tín trong lĩnh vực khởi nghiệp, anh Lưu Minh Hiển là nguồn cảm hứng và là người thầy đáng tin cậy cho các doanh nhân trẻ muốn xây dựng văn hoá doanh nghiệp.

6. Kết luận

Để thực hiện được các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp vững mạnh, các nhà lãnh đạo cần phải cam kết và thực hiện những bước đi cụ thể, từ việc định hình giá trị cốt lõi, khuyến khích sự tham gia của tất cả nhân viên cho đến đánh giá và điều chỉnh lại văn hoá doanh nghiệp.

Hy vọng rằng, WISE Business đã cung cấp những thông tin hữu ích giúp các bạn hiểu được các bước xây dựng văn hóa doanh nghiệp để góp phần tạo nên thành công lâu dài.